Ryszard Paszko

Ryszard Paszko vel Paszke 

ur. 01.06.1878 r. w Stokach – zm. 1940 r. w Kalininie

Ukończył studia teologiczne na Uniwersytecie w Dorpacie. W czasie studiów przyjęty do organizacji Konwent Polonia, kontynuującej tradycje Filomatów i Filaretów. W 1900 r. został ordynowany na księdza.

W latach 1902-1903 był wikariuszem parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Tomaszowie Mazowieckim, zaś w latach 1903-1915 – pastorem w parafii w Kole.

W 1915 r. został aresztowany i internowany przez Niemców za propagowanie polskiego patriotyzmu. Po uwolnieniu w 1916 r. został pastorem w Łomży.

W 1918 r. za propagowanie polskości władze gubernialne zwolniły go ze stanowiska pastora i zakazały pobytu w pięciu powiatach guberni warszawskiej. Wstąpił wtedy do powstającej armii polskiej, został również członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej.

W 1919 r. został mianowany naczelnym kapelanem wyznania ewangelickiego i administratorem parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Warszawie, jedynego ewangelickiego kościoła garnizonowego. W 1922 r. został przemianowany na seniora z 1. Lokatą w duchowieństwie wojskowym wyznania ewangelicko-augsburskiego.

W 1929 r. przeniesiony w stan spoczynku. Po ataku Niemiec, mimo zwolnienia z obowiązku służby wojskowej, dołączył do grupy żołnierzy bez oficera i dowodził nimi do końca kampanii wrześniowej. Dostał się do niewoli sowieckiej. Więziony w Putywlu i Kozielsku, pod koniec 1939 r. przeniesiony do Moskwy, a później wraz z innymi oficerami zamordowany. Ofiara zbrodni katyńskiej.

Postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego w 2007 r. ks. sen. Ryszard Paszko został pośmiertnie awansowany do stopnia generała brygady.

1. Fot: Zbiory NAC. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny – Archiwum Ilustracji.
   1930. Czwarte walne zgromadzenie delegatów Związku Młodych Pionierów RP w Warszawie. Widoczni m.in.: pisarz Wacław Sieroszewski (siedzi przy stole drugi z prawej), naczelny kapelan wojskowy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce pułkownik Ryszard Paszko (siedzi przy stole trzeci z prawej).
2. Fot: Zbiory NAC. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny – Archiwum Ilustracji.
   1930 – 1939. Pułkownik Ryszard Paszko, naczelny kapelan wojskowy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce.